Export
- Export APA
- Export BibTeX
- Export Ris
Publication: การสร้างกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี ตำบลแม่แรง - ป่าซาง
อำเภอป่าซาง จังหวัดลำพูน
0
0
Resource Type
Language
tha
File Type
application/pdf
Access Rights
Open Access
Rights
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)
Rights Holder(s)
Maejo University
Suggested Citation
Roongaroon Yodjanda, รุ่งอรุณ ยอดจันดา การสร้างกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี ตำบลแม่แรง - ป่าซาง
อำเภอป่าซาง จังหวัดลำพูน, The Forming Of A Good Quality
Rice Seed Production Group
At Maeraeng-Pasang Sub-District,
Pasang District In Lamphun. สืบค้นจาก: https://hdl.handle.net/20.500.14839/994
Research Projects
Organizational Units
Journal Issue
Author(s)
Creator(s)
Advisor(s)
Other Contributor(s)
Abstract
The objectives of this study were 1) to explore community context and rice seed production of agriculturists, 2) to study how they formed a group of rice seed producers and their production process according to GAP seed standards and 3) to investigate the problems and obstructions of 11 agriculturists in forming a good quality rice seed production group at Maeraeng-Pasang Sub-district, Pasang District in Lamphun Province. Focus group discussion was used for training them on how to produce quality rice seeds following GAP Seed. Focus group discussion and in-depth interview were used for data collection
Results of the study revealed that the informants had formed a group of rice seed producers and set roles/duties of a committee responsible for the group management and GAP seed practice control. They also attended a training on GAP seed production provided by Chiang Mai Rice Seed Center and the officials there followed up their work and gave them suggestions on different stages of the rice seed process according to the 8 principles of the GAP Seed Standards.
Besides, it was found that all agriculturists used Sanpatong1 rice varieties provided by Chiang Mai Rice Seed Center. They prepared their cultivation rice plots by plowing and performing the followings: using 10-12 kg. of rice seed per rai, controlling weeds, managing water levels before scattering chemical fertilizer, eliminating weeds by plowing the plots, preventing and controlling insects by continual checking of rice growing plots, and eliminating hybrid rice plants during the tillering stage. The rice was harvested during the "plapplung period” (about 28-30 days after rice flowering time) and dried for 3-5days on the cement floor before selling it to local traders.
The agriculturists had problems and obstructions in forming a good quality rice seed production as follows: 1) They lacked experience, knowledge, and understanding of production planning. 2) They lacked motivation since rice was not the main plant to generate an income for them. 3) There was no continual group for such a purpose, but there was only a production group, not a selling group. 4) The low price of rice made them have no confidence in rice seed production for selling. 5) There was no continual rainfall (a drought). 6) Their rice plots were not in the same area and this made it inconvenient for harvest. 7) They lacked the workforce during rice growing time and felt reluctant to get rid of hybrid rice in their rice plots. 8) Using a harvest car from other rice plots was risky to the occurrence of hybrid rice and 9) There was not enough a rice drying area and a collection place for selling their rice.
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทชุมชนและสภาพการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวของเกษตรกร 2) การสร้างกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวและกระบวนการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตามมาตรฐาน GAP Seed และ 3)ปัญหาและอุปสรรคของการสร้างกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวและการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพตามมาตรฐาน GAP Seed ของเกษตรกรตำบลแม่แรง - ป่าซาง อำเภอป่าซาง จังหวัดลำพูน จำนวน 11 ราย โดยการจัดเวทีชุมชนเพื่ออบรมถ่ายทอดความรู้การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตามหลักการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพ (GAP Seed) การสนทนากลุ่ม (Focus Group) และการสัมภาษณ์แบบเจาะจง (In-depth Interview) ในกระบวนการสร้างกลุ่มและขั้นตอนในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตามมาตรฐาน GAP Seed ผลการวิจัยพบว่า เกษตรกรผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว ดำเนินการรวมกลุ่มและทำการตั้งกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว ตำบลแม่แรง-ป่าซาง โดยกำหนดบทบาทหน้าที่ของคณะกรรมการเข้ามาทำหน้าที่ในการบริหารจัดการกลุ่มตามหลักข้อกำหนดระบบควบคุมภายในมาตรฐานการปฏิบัติที่ดีทางการเกษตรที่ดีสำหรับเมล็ดพันธุ์ (GAP Seed)(มกษ.4406-2557) และดำเนินการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตามมาตรฐาน GAP Seed โดยเข้ารับการอบรมถ่ายทอดความรู้เรื่องการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีมาตรฐาน GAP Seed จากเจ้าหน้าที่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่ และการติดตามให้คำแนะนำทุกขั้นตอนกระบวนการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว ในข้อกำหนด 8 ข้อ ตามมามาตรฐาน GAP Seed นอกจากนี้ พบว่า เกษตรกรทุกคนใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์สันป่าตอง1 ได้รับเมล็ดพันธุ์ข้าวจากศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่ เตรียมพื้นที่เพาะปลูกด้วยวิธีไถดะ ปลูกข้าวแบบนำดำ อัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ในการปลูกเท่ากับ 10 – 12 กิโลกรัมต่อไร่ ทำการกำจัดวัชพืช และจัดการระดับน้ำก่อนหว่านปุ๋ยเคมี กำจัดวัชพืชในนาข้าวด้วยวิธีไถดะ ป้องกันและกำจัดโรคแมลงศัตรูข้าว โดยวิธีตรวจแปลงอย่างสม่ำเสมอ มีการตรวจตัดพันธุ์ปนด้วยตนเอง โดยตัดพันธุ์ปนในช่วงระยะข้าวแตกกอ เก็บเกี่ยวข้าวระยะพลับพลึง โดยใช้รถเกี่ยวนวดเก็บเกี่ยวและนวดข้าว เก็บข้าวเปลือกไว้บริเวณใต้ถุนบ้าน โดยบรรจุกระสอบพลาสติก ทำการตากข้าว 3 – 5 วัน ทำการตากลดความชื้นบนลานซีเมนต์กลับกองวันละ 3 – 5 ครั้ง จำหน่ายเมล็ดพันธุ์เองให้กับพ่อค้าท้องถิ่น ด้านปัญหาอุปสรรคของการสร้างกลุ่ม พบว่า เกษตรกรขาดประสบการณ์ และความรู้ความเข้าใจที่ตรงกันในการวางแผนการผลิต ขาดแรงจูงใจเนื่องจากข้าวไม่ใช่พืชหลักที่ทำรายได้ให้กับเกษตรกร การรวมกลุ่มยังไม่ต่อเนื่อง มีการรวมกลุ่มเฉพาะการผลิตแต่ไม่รวมการจำหน่าย ราคาข้าวตกต่ำทำให้เกษตรกรไม่เชื่อมั่นในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวเพื่อจำหน่าย ขาดน้ำฝนทิ้งช่วง พื้นที่ปลูกไม่อยู่ในบริเวณเดียวกันซึ่งส่งผลต่อการจัดการรถเกี่ยว ขาดแคลนแรงงานในช่วงปักดำ ยังเสียดายไม่อยากตัดถอนข้าวพันธุ์ปน การเก็บเกี่ยวใช้รถเกี่ยวร่วมกับข้าวแปลงอื่นที่ไม่ใช้เมล็ดพันธุ์ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดพันธุ์ปน ไม่มีสถานที่ตากและรวบรวมเมล็ดพันธุ์เพื่อรอจำหน่าย
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทชุมชนและสภาพการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวของเกษตรกร 2) การสร้างกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวและกระบวนการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตามมาตรฐาน GAP Seed และ 3)ปัญหาและอุปสรรคของการสร้างกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวและการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพตามมาตรฐาน GAP Seed ของเกษตรกรตำบลแม่แรง - ป่าซาง อำเภอป่าซาง จังหวัดลำพูน จำนวน 11 ราย โดยการจัดเวทีชุมชนเพื่ออบรมถ่ายทอดความรู้การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตามหลักการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพ (GAP Seed) การสนทนากลุ่ม (Focus Group) และการสัมภาษณ์แบบเจาะจง (In-depth Interview) ในกระบวนการสร้างกลุ่มและขั้นตอนในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตามมาตรฐาน GAP Seed ผลการวิจัยพบว่า เกษตรกรผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว ดำเนินการรวมกลุ่มและทำการตั้งกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว ตำบลแม่แรง-ป่าซาง โดยกำหนดบทบาทหน้าที่ของคณะกรรมการเข้ามาทำหน้าที่ในการบริหารจัดการกลุ่มตามหลักข้อกำหนดระบบควบคุมภายในมาตรฐานการปฏิบัติที่ดีทางการเกษตรที่ดีสำหรับเมล็ดพันธุ์ (GAP Seed)(มกษ.4406-2557) และดำเนินการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตามมาตรฐาน GAP Seed โดยเข้ารับการอบรมถ่ายทอดความรู้เรื่องการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีมาตรฐาน GAP Seed จากเจ้าหน้าที่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่ และการติดตามให้คำแนะนำทุกขั้นตอนกระบวนการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว ในข้อกำหนด 8 ข้อ ตามมามาตรฐาน GAP Seed นอกจากนี้ พบว่า เกษตรกรทุกคนใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์สันป่าตอง1 ได้รับเมล็ดพันธุ์ข้าวจากศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่ เตรียมพื้นที่เพาะปลูกด้วยวิธีไถดะ ปลูกข้าวแบบนำดำ อัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ในการปลูกเท่ากับ 10 – 12 กิโลกรัมต่อไร่ ทำการกำจัดวัชพืช และจัดการระดับน้ำก่อนหว่านปุ๋ยเคมี กำจัดวัชพืชในนาข้าวด้วยวิธีไถดะ ป้องกันและกำจัดโรคแมลงศัตรูข้าว โดยวิธีตรวจแปลงอย่างสม่ำเสมอ มีการตรวจตัดพันธุ์ปนด้วยตนเอง โดยตัดพันธุ์ปนในช่วงระยะข้าวแตกกอ เก็บเกี่ยวข้าวระยะพลับพลึง โดยใช้รถเกี่ยวนวดเก็บเกี่ยวและนวดข้าว เก็บข้าวเปลือกไว้บริเวณใต้ถุนบ้าน โดยบรรจุกระสอบพลาสติก ทำการตากข้าว 3 – 5 วัน ทำการตากลดความชื้นบนลานซีเมนต์กลับกองวันละ 3 – 5 ครั้ง จำหน่ายเมล็ดพันธุ์เองให้กับพ่อค้าท้องถิ่น ด้านปัญหาอุปสรรคของการสร้างกลุ่ม พบว่า เกษตรกรขาดประสบการณ์ และความรู้ความเข้าใจที่ตรงกันในการวางแผนการผลิต ขาดแรงจูงใจเนื่องจากข้าวไม่ใช่พืชหลักที่ทำรายได้ให้กับเกษตรกร การรวมกลุ่มยังไม่ต่อเนื่อง มีการรวมกลุ่มเฉพาะการผลิตแต่ไม่รวมการจำหน่าย ราคาข้าวตกต่ำทำให้เกษตรกรไม่เชื่อมั่นในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวเพื่อจำหน่าย ขาดน้ำฝนทิ้งช่วง พื้นที่ปลูกไม่อยู่ในบริเวณเดียวกันซึ่งส่งผลต่อการจัดการรถเกี่ยว ขาดแคลนแรงงานในช่วงปักดำ ยังเสียดายไม่อยากตัดถอนข้าวพันธุ์ปน การเก็บเกี่ยวใช้รถเกี่ยวร่วมกับข้าวแปลงอื่นที่ไม่ใช้เมล็ดพันธุ์ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดพันธุ์ปน ไม่มีสถานที่ตากและรวบรวมเมล็ดพันธุ์เพื่อรอจำหน่าย
Description
Master of Science (Geosocial Based Sustainable Development)
วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (การพัฒนาภูมิสังคมอย่างยั่งยืน))
วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (การพัฒนาภูมิสังคมอย่างยั่งยืน))
Degree Name
Master of Science
วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต
วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Discipline
Geosocial Based Sustainable Development
การพัฒนาภูมิสังคมอย่างยั่งยืน
การพัฒนาภูมิสังคมอย่างยั่งยืน
Degree Grantor(s)
มหาวิทยาลัยแม่โจ้